อาชีพเสริมหลังเลิกงาน วันนี้จะมาแนะนำวิธีเลี้ยงมดแดงนอกฤดู ขายสร้างรายได้ดีมาก ขึ้นชื่อว่าไข่มดแดงแล้ว ผมเองแต่ก่อนก็ไม่เคยกิน แต่พอมาแต่งงานกับซึ่งเป็นคนภาคอีสาน ถึงได้ลิ้มลอง เมื่อได้กินแล้วรู้สึกว่าอร่อยมาก ๆ 5 ดาวเลย ไข่มดแดงถือเป็นอาหารชั้นยอดของทางภาคอีสาน ไม่ว่าจะแกงอ่อมใส่ไข่มดแดง หมกไข่มดแดง หรือ ยำไข่มดแดงก็อร่อยมากมายเลยทีเดียวซึ่งผมชอบยำไข่มดแดง หมกไข่มดแดง โดยส่วนตัวคิดว่าอร่อยมาก ๆ ไข่มดแดงน้ันมีราคาค่อนข้างแพงเพราะไข่มดแดงจะต้องไปหาตามป่าที่มีใบค่อนข้างทึบ สูง ต้องสอยโดยใช้ไม้แหย่ กว่าจะได้มาให้เรากินได้นั้นจึงยากลำบาก ราคาจึงแพงตามไปด้วยครับ วันนี้เรารู้แล้ว่าไข่มดแดงน้ันมีราคาแพง หายาก วันนี้เราลองมาเลี้ยงมดแดงเพื่อนำไข่มาขายสร้างรายได้ให้แก่ครัวเรือนของเราดีกว่าใหมครับ เพื่อไม่ให้เป็นการเสียเวลาเริ่มเลยครับ...
การเลี้ยงมดแดง ถ้าเรารู้เทคนิคและวิธีการเลี้ยงก็จะทำให้มีผลผลิตไข่มดแดงมาก ขึ้น ซึ่งอาจารย์ไพรัตน์ ชื่นศรี แห่งศูนย์การเรียนรู้ชุมชน บ้านแสงจันทร์ อำเภอสตึก จังหวัดบุรีรัมย์ ได้แนะนำเกี่ยวกับการเลี้ยงมดแดงนอกฤดูไว้ดังนี้
วัสดุอุปกรณ์ที่จะใช้สำหรับการเลี้ยงมดแดง
1.ขวดน้ำอัดลมพลาสติกขนาดใหญ่1.25ลิตรพร้อมฝาจำนวน5 - 10 ขวด
2. เชือกด้ายสีแดง(ไนล่อน)ความหนาขนาดเชือกว่าว
3. กิ่งไม้ ความยาว 1 ฟุต จำนวน 10-20 อัน เพื่อทำเป็นสะพาน ทางลงไปกินน้ำและอาหาร
4. ลวด ขนาดยาว 1-2 ฟุต หรือตามขนาดรอบวงของต้นไม้ 5-10 ขด
5. เศษอาหาร พวกกระดูก ก้างปลา หัวปลา ปู กุ้ง เศษอาหารอื่นที่ หาได้ และน้ำ
6. มีดเล็ก คัทเตอร์ คีมตัดลวด ถุงปุ๋ย พร้อมเชือกฟางมัดถุง
ขั้นตอนวิธีการทำ
1. สังเกตดูบริเวณป่าที่จะเลี้ยงมดแดงจะต้องมีต้นไม้อย่างน้อย 5-10 ต้น เป็นไม้ผล หรือไม้พื้นเมืองก็ได้ มดแดงจะชอบอยู่ อาศัยพื้นที่ป่า และพื้นที่ที่มีต้นไม้ใบอ่อน
2. ตัดขวดน้ำพลาสติก โดยแบ่งครึ่ง 2 ส่วน ล้างน้ำให้สะอาด นำมาเจาะรู 2 รู เพื่อทำการผูกลวดใส่กับต้นไม้
3. ส่วนที่มีฝาขวดใช้ใส่อาหารเพราะถ้ามีน้ำขังสามารถเปิดฝาให้น้ำระบายออกได้
4. ส่วนที่เป็นก้นขวดให้ใส่น้ำ และนำกิ่งไม้ใช้เชือกผูกกับต้นไม้เป็นทางลงโดยหย่อนพาดลงในขวดที่ตัดใส่น้ำและอาหาร
5.ขึงเชือกโดยผูกติดกับต้นไม้และผูกโยงเชือกระหว่างต้นไม้เป็นถนนเส้นทางเดินไปมาของมดระหว่างต้นไม้
6.การเลี้ยงหลังจากจัดเตรียมเส้นทางและเลือกต้นไม้ไว้แล้วให้ไปหารังมดแดงนอกพื้นที่ไกล ๆ ยิ่งดี เพื่อไม่ให้เกิดเลือดชิดเพราะถ้าเลือดชิดจะทำให้การเกิดไข่น้อย
7. หลังจากที่เลือกรังมดแดงได้แล้ว ให้ทำการตัดรังมดแดงใส่ในถุงปุ๋ยรังละถุง
8. นำรังมดแดงที่ตัดมาได้เอาปล่อยในตอนเย็น โดยมัดถุงปุ๋ยที่ใส่มดแดงไว้กับต้นไม้ ตอนเช้าค่อยให้น้ำและอาหารที่เตรียมไว้ในขวดน้ำอัดลมที่มัดติดต้นไม้ มดแดงก็จะไต่ออกมาและสร้างรังใหม่เอง
ส่วนการดูแลและให้อาหาร
อาหารจะเป็นการให้เศษอาหารและทำการเปลี่ยนน้ำอาทิตย์ละ1ครั้งต้องคอยดูแลเรื่องมดดำที่เป็นศัตรูสำคัญของมดแดงเพราะถ้ามีมดดำมากมดแดงจะหนีหากฝนไม่ตกให้ทำการฉีดน้ำใส่ใบหรือฉีดใส่ต้นไม้ในช่วงเย็นๆเดือนละ 1-2 ครั้ง ในช่วงฤดูหนาวและร้อน มดแดงก็จะเพิ่มจำนวนได้มากขึ้น
เทคนิคการเลี้ยงนอกฤดู
หากฝนไม่ตกให้ทำการฉีดน้ำใส่ใบหรือฉีดใส่ต้นไม้ในช่วงเย็นๆเดือนละ1-2ครั้งในช่วงฤดูหนาวและร้อนมดแดงก็จะเพิ่มจำนวนได้มากขึ้น
หรือให้ติดสปริงเกอร์ ตลอดแนวราวเลี้ยงมดแดง เพื่อฉีดน้ำในช่วงที่ฝนไม่ตกหรือฤดูร้อนเพื่อหลอกว่าเป็นช่วงฤดูฝน โดยที่ในช่วงเดือนมีนาคม เริ่มให้น้ำโดยการใช้น้ำฉีดจากสายยางหรือสปริงเกอร์ที่ติดตั้งไว้ จากนั้นให้อาหารตามปกติ ประมาณอีก 1 เดือน เริ่มมีไข่สามารถเก็บจำหน่ายได้
วิธีการสังเกตว่ามดแดงรังไหนสามารถเก็บได้คือ ให้ดูจากรังว่าใหญ่หรือไม่ หรืออีกวิธีหนึ่งคือ ให้สังเกตว่าที่รังมดแดงเป็นฝ้าหรือไม่ ถ้าเป็นฝ้าสีขาวขึ้นตามขอบรังแสดงว่าเก็บมดแดงได้
วิธีการเก็บ
ใช้ท่อพีวีซีขนาด 2 นิ้ว 2 ท่อน ต่อกัน แล้วตัดปลายเป็นปากฉลามเพื่อไว้แหย่รังมดแดงเพื่อกันรังมดแดงแตก ส่วนภาชนะที่ใช้เก็บควรใช้ถุงพลาสติกแบบหูหิ้วมัดปลายท่อพีวีซีเพื่อเก็บไข่ที่แหย่ลงมา และเป็นการป้องกันมดกัดด้วยเพราะท่อพีวีซีและถุงลื่นมดไม่สามารถขึ้นมาเกาะผู้เก็บได้
แหล่งที่มาของข้อมูล: คุณไพรัตน์ ชื่นศรี ศูนย์การเรียนรู้ชุมชนบ้านแสงจันทร์หมู่ที่ 7 ตำบลสนามชัย อำเภอสตึก จังหวัดบุรีรัมย์ ที่มา
*****************************************************************************************************
